مردم شناسی
کرمانشاه در زاگرس میانی یکی از کهن‌ترین سکونت‌گاهای بشری در غرب ایران است که اهمیت تاریخی آن همواره موضوع مقالات و گزارشات باستان‌شناختی و زبان‌شناختی معتبر در سطوح ملی و بین‌المللی بوده است. از کشف آثار پارینه‌سنگی و پیش از تاریخی در قالب غارها، پناهگاه‌های صخره‌ای و محوطه‌ها و تپه‌ها توسط هیئت پروفسور بریدوود باستان‌شناس آمریکایی شناسایی در دهه‌های قبل از انقلاب گرفته تا آثار ارزنده‌ی تاریخی همچون نقش برجسته‌ی آنوبانی‌نی در سر پل ذهاب، گوردخمه‌های اسحاق‌وند، نقش‌برجسته و کتیبه‌‌ی هخامنشی بیستون، حجاری‌های ساسانی طاق وه سان، معبد آناهیتا، همه و همه گویای جایگاه ارزشی کرمانشاهان در مطالعات تخصصی خاور نزدیک است. برخی از تپه‌های باستانی این ناحیه همچون چیاخزینه یا گنج‌دره، سراب، آسیاب و شیخ‌آباد معرف شواهدی از مراحل آغازین اهلی‌سازی گونه‌های احشام و گیاهان و البته مراحل ابتدایی روستانشینی نیز به‌شمار می‌آیند. بنابراین کرمانشاهان از منظر مطالعات زبان‌شناختی گونه‌های کهن، میانی و نو ایرانی بسیار حائز اهمیت و قابل توجه است.
کرمانشاهان در هزاره‌های قبل از میلاد مسیح شاهد حضور اقوام مختلفی همچون لولوبی، کاشو، الیپی، خرخر، هرزینو، پارسوماش، کیشیسیم و ... بوده که با فرهنگ‌ها و گروه‌های شمال و جنوب میان‌رودان باستان گاه در تعامل و گاه در تنش بوده‌اند. گویا نخستین بار در متن تاریخی‌مذهبی بندهش مرتبط با آیین مزدیسنایی که تدوین آن در قرون اولیه‌ی اسلامی پایان یافته، نام کرمانشاه به میان آمده است. در این متن، بیستون و کرمانشاه به‌صورت بهستون و کرمینشان مورد اشاره قرار گرفته‌اند. در برخی نسخه‌ها به‌صورت گلمینشن ثبت شده است. در متون قرون بعد نفوذ قواعد زبانی نوشتاری عربی باعث گردیده که به‌صورت قرمیسین مورد اشاره قرار گیرد. امروزه بومی‌های این ناحیه کرمانشان و کرماشان تلفظ می‌کنند که از لحاظ ساختاری همخوانی بیشتری با شکل کهنتر و غیرمعرب آن دارد.
علاوه بر موضوعات و مباحث تاریخی مهم که بخشی از جذابیت‌های کرمانشاه را به وجود آورده‌اند، گروه‌های قومی و ایلی متعددی امروزه در کرمانشاه سکونت دارند که توجه به آن‌ها می‌تواند زمینه‌های توسعه و رونق صنعت گردشگری از دریچه‌ی انسان‌شناسی فرهنگی برای این دیار را به ارمغان آورد. یکی از این اقوام لک‌ها هستند که در متون تاریخی از آن‌ها به‌عنوان بومیان اصیل ایرانی یاد شده و زبان لکی نیز در سال ۱۳۹۶ به‌شماره ۱۴۳۸ در فهرست آثار فرهنگی ناملموس ملی به ثبت رسیده است. آن‌ها که بیشتر در قالب ایلات وند معرفی می‌شوند در کنار ایلات بزرگی چون کلهر، زنگنه، گوران، کلیایی و سنجابی عمده‌ترین جمعیت بومیان کرمانشاهان هستند و در شهرستان‌هایی چون کنگاور، سنقر، صحنه، هرسین، اسلام‌آباد غرب، گیلان‌غرب، دالاهو، ثلاث‌باباجانی، سرپل‌ذهاب و قصرشیرین سکونت دارند. هورامی‌ها و کردهای جاف نیز در شهرستان‌های پاوه، روانسر، جوانرود و ثلاث‌باباجانی ساکن شده‌اند. جمعیتی از ترک زبانان در شهرستان سنقر و جمعیتی هم از گویشوران لر زبان در کنگاور حضور دارند. شهرستان کرمانشاه که کلان‌شهر کرمانشاه را در خود جای داده است بیشتر محل برهم‌کنش اقوام و ایلات مختلف است که در طی قرون گذشته خالق لهجه‌ی فارسی کرمانشاهی برای محاوره در سطح شهر بوده‌اند. هرچند پایبندی به زبان‌ها و لهجه‌های غیر از فارسی کرمانشاهی هم در محاوره‌ی برخی از باشندگان شهر کرمانشاه گوش‌نواز است و نشانی است از تنوع فرهنگی این شهر تاریخی.
غذاهای محلی
پرشت، پلو سیب، خمار آشی، خورش خلال بادام، شلمین، دوینه، زورده، زو و کره.
سوغات
بخش شیرینی : کاک تخم مرغی، نان برنجی یا کلوچه برنجی، نان خانقی یا نان خرمایی
بخش دامداری : روغن کرمانشاهی یا روغن حیوانی که از شهرت جهانی برخوردار است.
بخش صنایع دستی : انواع آلات موسیقی چون: دف، تنبور، تار، دیوان و سه تار، انواع حصیرها، جاجیم، قالی، قلم زنی های روی مس، گلیم، گیوه